Met de oprichting van het Musée Historique belge in 1833 wordt de basis gelegd voor de verzameling van het huidige STAM. In de loop van deze 185 jaar legt men regelmatig nieuwe accenten en worden verzameldomeinen toegevoegd of afgesloten. De zeer diverse museumcollectie is het gevolg van de lange verzamelgeschiedenis. Recent verscheen er hierover een publicatie: http://stamgent.be/nl_be/collectie/collectieboek. Fiets hier door 185 jaar verzamelen:
Insculpatieplaat van de Gentse edelsmeden
De eerste aankoop gebeurt al voor de oprichting van het museum. Die omvat een reeks koperplaten met de namen en merken van edelsmeden. Later wordt de reeks verder aangevuld met oudere en jongere platen. Hierdoor beschikken we nu over een bijna volledig overzicht van de Gentse goud- en zilversmeden vanaf het midden van de 15de eeuw tot in de 19de eeuw. Voor sommige periodes omvatten de platen ook namen en merken van edelsmeden uit kleinere steden rond Gent.
1/9
Ontwerptekening van het stadhuis, gevel Hoogpoort
In 1848 draagt het Gentse stadsbestuur het beheer van een deel van zijn historisch patrimonium over aan het museum. Dit is de belangrijkste aanwinst in de geschiedenis van de verzameling. Hierbij zitten o.m. de oude ontwerptekeningen van het belfort en het stadhuis en dit 15de-eeuws krijgsvaandel. Die behoren nog steeds tot de pronkstukken van de museumcollectie.
2/9
Gotisch wandlicht
Conform de tijdsgeest krijgt het museum in de 19de eeuw ook een didactische functie. Het moet kunstobjecten uit diverse periodes verzamelen om als model te dienen voor kunstenaars en leerlingen van de nijverheidsschool. Verschillende architecten en ambachtslui doen inspiratie op in het museum voor hun creaties in neostijlen of de restauratie van historische monumenten.
3/9
Grafplaat van Willem Wenemaer (+1325)
Het museum moet in de 19de eeuw vaak concurreren met binnen- en buitenlandse musea en verzamelaars om stukken te verwerven. Zo ontstaat er een bitse strijd met de nationale musea in Brussel rond een aantal objecten uit het Wenemaersgodshuis, waaronder de 14de-eeuwse grafplaten van de stichters. Uiteindelijk koopt het Gentse stadsbestuur de stukken voor het museum. Nadien geven de Burgerlijke Godshuizen heel wat stukken uit godshuizen in depot.
4/9
Processietoorts van het ambacht van de Gentse timmerlieden, schrijnwerkers, houtbrekers en houtzagers
Objecten van de voormalige ambachten vormen van in het begin een aandachtspunt in het verzamelbeleid. Deze deelverzameling wordt vanaf het einde van de 19de eeuw als een van de pronkstukken van het museum beschouwd. De omvangrijkste aankoop is die uit de nalatenschap van architect-verzamelaar Louis Minard.
5/9
Een korset
Vanaf 1884 beschikt het museum voor het eerst over een eigen locatie, de voormalige karmelietenkerk in de Lange Steenstraat, en stelt het stadsbestuur een conservator aan. Verschillende nieuwe deelcollecties worden aangelegd of verder uitgebouwd. Hierbij is ook de kostuumverzameling.
6/9
Panoramisch gezicht op Gent in 1534
Door de verhuis naar het voormalige Bijlokeabdij beschikt het museum over meer ruimte. In 1931-1932 worden de schilderijen en de ingelijste tekeningen en prenten uit de ‘Historische Atlas’ overgebracht naar het museum. Die omvat vooral Gentse stadsgezichten, waaronder als absoluut topstuk het ‘Panoramisch gezicht op Gent in 1534’. Stadsgezichten vormen nog steeds een belangrijk onderdeel van het verzamelbeleid.
7/9
Neksteun, figuur knielend op armen en knieën
Heel wat verzamelaars vinden dat de museumcollecties mooi tot hun recht komen in de voormalige Bijlokeabdij. Dit vormt een stimulans om hun verzameling aan het museum te schenken. Ze zorgen hiermee voor een verdere diversificatie van de collectie. Zo schenkt dokter Adolphe Spruyt in de jaren 1950 zijn verzameling oosterse kunstvoorwerpen.
8/9
Maquette van de Stadshal, Emile Braunplein Gent
Sinds de opening van het STAM vormt de actuele stad ook een onderdeel van het verzamelbeleid. Een van de speerpunten hierbij is maquettes van belangrijke bouwprojecten zoals de Stadshal. Hiermee bouwt het museum verder aan het kleine ensemble maquettes dat al in de 19de eeuw is samengebracht.
9/9