Menu toggle

Herders in de Zwinstreek

Al meer dan duizend jaar zijn herders actief in de Zwinstreek. Van 3 april tot en met 24 mei 2021 organiseert CAG (Centrum Agrarische Geschiedenis vzw) in Knokke-Heist de dubbeltentoonstelling 'Herders in de Zwinstreek' in samenwerking met Sincfala - Museum van de Zwinstreek en Zwin Natuur Park.

In Sincfala duik je in de geschiedenis van de schaapherders in de streek. Aan de hand van touchscreens, voorwerpen en getuigenissen komt het verhaal van de schapers tot leven. Topstuk is een waarheidsgetrouwde replica van de kavane, een houten herdershut, in de museumtuin.

Zwin Natuur Park brengt schaapherders van de vorige eeuw en vandaag in het Zwinlanschap in beeld. Loop mee in het spoor van natuurfotograaf Misjel Decleer en ontdek hoe het landschap evolueerde. Opnieuw is een replica van de kavane de aandachtstrekker in het park.

Surf voor meer informatie naar www.herdersindezwinstreek.be.

Een klein voorsmaakje - van herder tot wol - vind je alvast hier!

 

Kavane

Een kavane is een houten, verplaatsbare herdershut. De schaapherder overnachtte er als hij met zijn kudde ver van de schaapstal aan het rondtrekken was en 's avonds niet meer kon terugkeren. De kavane werd hoofdzakelijk gebruikt in uitgestrekte en verlaten gebieden, zoals het Zwin tot het midden van de 20ste eeuw.
1/5
Meer informatie over dit beeld

Herdersmakke

Een herder kon je vroeger herkennen aan zijn herdersstaf of 'makke'. Dat is een klein ijzeren schopje, eventueel met een haakje, bevestigd aan een lange houten steel. Er bestaan verschillende varianten. Met het schopje kon de herder wat aarde gooien naar het schaap dat van het juiste pad was afgeweken.
2/5
Meer informatie over dit beeld

Schapenschaar

Met een schapenschaar knipte de herder dikke pakken schapenvacht af. Het scheren van schapen was nodig omdat ze anders een grotere kans hadden om 'om te vallen' en aangezien schapen moeilijk zelfstandig overeind komen, is dat een probleem. Het scheren van schapen vermindert bovendien de kans op worminfecties bij de billen en de dieren kunnen zich gemakkelijker schoon houden. Tot slot drinken lammetjes beter bij de moeder wanneer ze geschoren is.
3/5
Meer informatie over dit beeld

Zitkaarde

De herder verkocht de wol doorgaans aan particuliere spinners. De dikke pakken wol waren echter bijeengeklit. Om de wol te ontrafelen, gebruikte de spinner een kaarde (in dit geval een zitkaarde). Met het gebogen platform wiegde hij heen en weer over een hekelachtig blad voorzien van ijzeren punten. De vezels ontrafelden in de onderliggende bak. De wol was nu beter hanteerbaar.
4/5
Meer informatie over dit beeld

Spinnewiel

Met behulp van een spinnewiel spon de spinner of spinster de ontrafelde wol tot garen. Om de tijd te doden en om wat bij te verdienen, deden sommige herders dit ook. Ze maakten dan gebruik van dergelijk 'tafelmodel' dat vlot vervoerd kon worden. Met de gesponnen wol verdienden ze opnieuw een centje bij.
5/5
Meer informatie over dit beeld